Hızla gelişen polimer endüstrisinde kullanılan ekstrüder vidalar prosesin en önemli mekanik elemanlarıdır. Proses sürecinde vida üzerinde zaman içerisinde abrasiv ve adhezif aşınma nedenli problemler artmakta, bu durum proses verimliliğini önemli ölçüde düşürmektedir. Çok çeşitli yüzey işlem ve kaplama teknikleri ile yeni veya aşınmış iş parçalarının yüzeylerinin korunması, yüzey direncinin artırılması, parçanın boyut tolerans sınırlarına ulaştırılması ve tamiri mümkündür. Vida yüzeylerinin aşınma direncinin artırılması amacı ile çeşitli ısıl işlem (nitrasyon) ve kaplama teknikleri (plazma transfer ark, plazma sprey) uygulanmaktadır. Uygulanan yüzey işlem ve kaplama teknikleri prosesin doğası gereği tozu ergitmek ve yüzeyde biriktirmek için harcanan yüksek ısı girdisi nedeni ile altlık malzemenin ve kaplamaların mikroyapısal özelliklerini etkilemekte ve termal gerilmeler etkisiyle kaplamanın yüzeyden dökülmesine neden olabilmekte ve aşınma direnci zayıflamaktadır. Bu sebeple bu çalışmada daha düşük ısıl girdi ile sağlanabilecek termal sprey kaplama tekniği ile Krom oksit esaslı kaplama kompozisyonunu gerekli koşullarda üretilmiş ve ısıl işlem uygulanmıştır. Üretilen kaplamalar ile günümüzde hali hazırda kullanılan 4140 nitrasyon çeliği ısıl işlemli ve ısıl işlemsiz olmak üzere ASTM G65 Aşınma testine, Sertlik Ölçümlerine ve Mikroskobik incelemelere tabii tutulmuşlardır. Yapılan testler sonrası elde edilen sonuçlarda 4140 çeliğinde hacimce 85,96 mm3 aşınma kaybı gözlemlenirken, oksit esaslı Cr2O3 kaplamasının ısıl işlem görmüş hali hacimce kütle kaybı 6,76 mm3 olarak gözlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Ekstrüder Vidası, Aşınma, Alev Sprey
|
