Sivil yolcu uçaklarý, yolcularý alýp kapýlarýný kapattýktan sonra, park halinde bulunduðu pozisyondan apronda taksi hareketine baþlayacaðý yere kadar itilir. Push back tractor (Geri itme traktörü) adý verilen özel bir araç yardýmýyla gerçekleþen bu iþleme “push back” (geri itme) adý verilir.
Push back operasyonu, NLG (Nose Landing Gear) adý verilen uçak ön tekerlek dikme grubu yönlendirilerek yapýlýr. Dikmeye towbar adý verilen çeki demiri baðlanarak veya towbarless push back traktör adý verilen özel araç yardýmýyla uçak ön tekerlekleri yerden kesilerek push back iþlemi gerçekleþtirilir.
Towbarless (çeki demiri kullanýlmayan) traktörler, uçak ön dikmesinde bulunan lastikleri gidiþ yönüne göre ön ve arka tarafýndan sýkýþtýrýp sabitleyerek uçaðýn yönlendirmesini ve geri itme iþlemini yapar. Bu araçlar uçak ön dikmesinde oluþabilecek hasarlarýn önüne geçmesi dýþýnda operasyon kolaylýðý, zaman ve yakýt tasarrufu saðlamaktadýr.
Bu çalýþmada, towbarless traktörün uçak ön dikmesinde bulunan lastikleri sýkýþtýrýp sabitleyerek ve lastikleri yerden keserek uçaðýn geri itilmesini saðlayan sisteminin bilgisayar destekli tasarýmý yapýlarak sonlu elemanlar analizi yöntemiyle doðrulamasý gerçekleþtirilmiþtir.
Proje kapsamýnda aracýn hedeflenen hizmet edebileceði uçak listesi çýkarýlmýþ, bu uçaklarýn ön dikmelerinde kullanýlan lastik ebatlarý belirlenmiþ ve aðýrlýk merkezi olabileceði en öndeki konumlarýnda ön dikmede bulunabilecek maksimum aðýrlýklar belirlenmiþtir. Aracýn lastikleri tutan ve uçak ön dikmesini kaldýran kaldýrma kýsmý bu verilere göre tasarlanmýþtýr. Kaldýrma sistemi herhangi bir modifikasyon yapýlmadan otomatik olarak farklý lastik çaplarýndaki uçaklara hizmet edebilecek þekilde tasarlanmýþtýr. (Bu çalýþma birinci sýrada yer alan yazarýn yüksek lisans tezinden üretilmiþtir. ORCID NO: 0000-0001-9139-0531)
Anahtar Kelimeler: Bilgisayar Destekli Tasarým, Geri Ýtme Traktörü, Sonlu Elemanlar Analizi, Uçak Geri Ýtme
|
