Fýrçasýz DC motorlar (BLDC), sabit mýknatýs ve armatür sargýlarýný içeren statordan oluþan senkron motorlardýr. Fýrçasýz DC motorlar, özellikleri itibariyle geleneksel DC motorlar gibi çalýþýrlar. Fýrçasýz doðru akým motorlarý, tek veya çok fazlý olabilir ancak yaygýn olarak üç fazlýdýrlar. Faz sayýsý arttýkça motorun üretim ve kontrol maliyetleri de artar. BLDC motorlar uyartým saðlanmasý için fýrça ve kolektör gibi yardýmcý elemanlara ihtiyaç duymazlar ve komütasyon iþlemi elektronik olarak yapýlmaktadýr. Komütasyon bilindiði gibi armatür sargýlarýndaki akýmýn yönünü deðiþtirme iþlemine denir. Bu çalýþmada insansýz hava araçlarý için hafif, yüksek hýzlý ve yüksek kaldýrma kuvvetine sahip BLDC motor üretilerek elektriksel analizi yapýlmýþtýr. Bu analizlerde motorun çektiði akým, pervanesiz olarak ve 14x8 boyutlarýnda 3 býçaklý pervaneler kullanýlarak ölçülmüþtür. Yine devir sayýsýna baðlý olarak motorun kaldýrma kuvvetinin deðiþimi incelenmiþtir. Ayrýca, çekilen akýma baðlý olarak devir sayýsý ve kaldýrma kuvveti incelenmiþ ve motorun performans özellikleri çýkarýlmýþtýr. Burada artan çekilen akýmla motorun devir sayýsýnýn hýzlýca arttýðý görülmektedir. Ayný þekilde artan akýmla kaldýrma kuvvetinin de hýzlýca arttýðý görülmüþtür. Son olarak, beklendiði gibi artan devir sayýsý ile kaldýrma kuvvetinin arttýðý görülmüþtür. Kullanýlan pervaneler verimin yüksek olmasý için ahþap seçilmiþ olup, batarya ise altý hücreli lityum polimer özelliktedir. Üretilen motor 228gr aðýrlýðýnda olup mümkün olduðu kadar hafif üretilmiþtir. Üretilen motora ait beklenen özellikler elde edilmiþ ve testler baþarýlý bir þekilde tamamlanmýþtýr.
Anahtar Kelimeler: BLDC, DC Motor, Fýrçasýz DC Motor, ÝHA
|
