Talasemi, baþta Akdeniz ülkeleri olmak üzere dünyanýn birçok ülkesinde görülen kalýtsal bir kan hastalýðýdýr. Çocuklara anne ve babadan geçen Talasemi, erken teþhis ile önlenebilir bir hastalýktýr. Talasemi, hemoglobini oluþturan globin zincirlerinden birinin yapýmýnda oluþan yetersizlik veya bozukluk sebebiyle oluþur. Talasemiyi tarama ve önleme programlarý; evlilik öncesi çiftlerin taranmasý, toplum eðitimi, taþýyýcýlarýn tespiti, genetik danýþma ve pretanal tanýdýr. Bu projede 3 Talasemi hastasýndan alýnan hemoglobin kan hücrelerinin mikroskobik görüntüleri, 4 farklý sýnýf bilgisini tanýmlayacak þekilde etiketlenmiþ ve YOLO algoritmasý kullanýlarak eðitilmiþtir. Eðitim sonrasýnda oluþturulan makine öðrenmesi modeli, baþka bir Talasemi hastasýna ait etiketlenmemiþ hemoglobin kan hücrelerinin mikroskobik görüntüleri ile test edilmiþtir. Önerilen model ile test veri seti üzerinde %94 oranýnda sýnýflandýrma baþarýsý elde edilmiþtir. Yapýlan çalýþma sayesinde hemoglobin kan hücrelerinin sadece mikroskobik görüntülerini kullanarak Talasemi hastalýðýnýn tespiti oldukça yüksek sayýlabilecek bir baþarý yüzdesi ile gerçekleþtirilmiþtir. Görüntü iþleme ve derin öðrenmenin temel algoritmalarý kullanýlarak literatürde birçok çalýþma gerçekleþtirilmiþtir. Örneðin, Bütüner yaptýðý çalýþmada Python ve MATLAB ortamlarýnda makine öðrenmesi algoritmalarý ile geliþtirilen bir yazýlým kullanarak kemik kýrýklarýný tam otomatik bir þekilde tespit etmiþtir.
Önerilen çalýþmada, hemoglobin kan hücrelerinin mikroskobik görüntüleri makine öðrenmesi kullanýlarak eðitilmiþ ve bir yapay zekâ modeli oluþturulmuþtur. Oluþturulan model, etiketsiz Talasemi hastalýðýna sahip hemoglobin kan hücrelerinin tespitinde kullanýlarak etkin ve hýzlý bir þekilde hastalýðýn teþhisi gerçekleþtirilmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Talasemi, Görüntü Ýþleme, Makine Öðrenmesi, Hemoglobin Kan Hücreleri
|
