Bu çalışmada, projeksiyon kaynak operasyonu işleminde kullanılan kaynak cıvatalarındaki cıvata başı ve diş arasındaki boşluğun kaynak hata oluşumuna etkisi incelenmiştir. Cıvataların şasiye kaynağı MIG/MAG yöntemi ile yada projeksiyon kaynağı ile yapılabilmektedir. Kaynak cıvatalarının sac parçaya birleştirilmesi amacıyla MIG/MAG kaynak yönteminin kullanılması el becerisi gerektirmekte ve delinme vb. problemleri ortaya çıkarmaktadır. Projeksiyon kaynağı ise ark yardımıyla ani ergime ve katılaşma işlemini içermekte ve cıvataların üzerlerinde bulunan kabartılar yardımıyla şasiye birleşmesi sağlanmaktadır. Bu cıvataların projeksiyon kaynağı ile birleştirilmesi prosesinde operatör etkisi oldukça az olup kaynak kaliteleri oldukça iyi seviyelerdedir. Bu birleştirme prosesi sırasında kaynak cıvatası, saplama sırasında bir boşlukta hareket etmektedir ve bu sırada sacdaki delik kenarına teması ile projeksiyon kaynağının başarılı bir şekilde gerçekleştirilmesi zorlaşmakta olduğundan, prosesin geliştirilmesi pratik öneme sahiptir. Bu amaçla, kaynak saplama cıvatasının sacdaki delik kenarına temas etmemesi için iyileştirmeler yapılmıştır. Yapılan çalışma, otomotivde yaygın olarak kullanılan ve özellikle somun ve cıvataların ana gövdeye/şasiyle birleştirilmesinde kullanılan projeksiyon kaynaklarındaki mukavemet sorununa yöneliktir. Cıvataların diş ile cıvata başı arasındaki kalan kısmı yani cıvata dişsiz gövde uzunluğu bu açıdan sorun teşkil edebilmektedir. Bu çalışmada bu gövde boyutlarında yapılacak olan düzeltmelerin projeksiyon kaynağında kısa devre arkların önlenmesine olan etkisi incelenmiştir. W703191 / M6x26 referanslı Som firmasından tedarik ettiğimiz cıvata ile deneme üretimi yapılmış ve sonucunda tam tahribatlı testlerin uygun olduğu, saplama cıvatalarının sac malzemeye başarılı şekilde birleştirildiği tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Projeksiyon kaynağı, Cıvata kök boşluk uzunluğu, Kaynak hata oluşumu
|
