Bu çalýþma, çok kriterli karar verme yöntemlerinin içerisinde yer alan Veri Zarflama Analizi (VZA) ve Analitik Hiyerarþi Süreci (AHS) yöntemlerinin birlikte kullanýlarak saðlýk sektöründe yer alan kamu hastanelerini deðerlendirmeyi amaçlamaktadýr. Deðerlendirme için Ankara’da yer alan 8 kamu hastanesi belirlenerek Karar Verici Bileþen (KVB) olarak seçilmiþtir. Seçilen KVB’ler için analize dahil edilecek girdi ve çýktý deðerlerinin neler olacaðý uzman görüþleri ve literatür taramalarý dikkate alýnarak belirlenmiþtir. Seçilen üç adet girdi deðiþkeni sýrasýyla “Uzman ve Pratisyen Hekim Sayýsý”, “Yatak Sayýsý” ve “Baþvuru Sayýsý”dýr. Seçilen iki adet çýktý deðiþkeni sýrasýyla “Ameliyat Sayýsý” ve “Yatan Hasta Sayýsý”dýr. Belirlenen KVB’ler ile girdi ve çýktý deðiþkenleri öncelikle sadece VZA yöntemi kullanýlarak girdi odaklý CCR modeli ile çözülerek etkin ve etkin olmayan hastaneler belirlenmiþtir. Girdi odaklý CCR modelinin sonucunda 5 adet kamu hastanesi etkin olmayan ve 3 adet kamu hastanesi etkin olarak tespit edilmiþtir. Etkin olarak belirlenen hastanelerin kendi aralarýnda sýralanabilmeleri için Süper Etkinlik (SE) modeli çözülmüþtür. Etkin olmayan hastanelerin referans deðerleri üzerinden hesaplama yapýlarak etkin olmalarý için gereken hedef girdi deðiþkenleri belirlenmiþtir. Sonrasýnda VZA/AHS sýralý hibrit yöntemi ile 64 farklý model oluþturularak hastanelerin etkinlik deðerleri belirlenmiþ olup hastaneler kendi aralarýnda sýralanmýþtýr. VZA yöntemi ve VZA/AHS sýralý hibrit yöntemlerinin çözümlerinde EMS paket programý ve LÝNGO programýndan yararlanýlmýþtýr. Sonuç olarak, saðlýk sektöründe geliþen teknoloji ve günümüz koþullarýna uyum noktasýnda hastanelerin performanslarýný geliþtirerek daha iyi sonuçlar elde edilebilmesi için kullanýlan performans yöntemlerinden biri olan VZA ve VZA/AHS sýralý hibrit yöntemlerine deðinen çalýþmamýzýn hastanelerin kendi aralarýnda sýralamalarýnýn belirlenmesi ve etkin olmayan hastanelerin girdilerini hangi oranda deðiþtirerek etkin olabilecekleri hususlarýnda deðerlendirme yapýlmýþtýr.
Anahtar Kelimeler: VZA, VZA/AHS, Kamu Hastaneleri, Performans Yönetimi Sistemi, Sýralama
|
