Metalik malzemelerin en az iki veya daha fazlasýnýn ýsýyla veya basýnçla ya da her ikisi ile birlikte ergime sýcaklýðýnda veya yakýn bir sýcaklýkta metalürjik olarak birleþtirilmesine kaynaklý birleþtirme denir. Bu birleþtirme türü birleþtirilecek olan malzemelerin ergime sýcaklýklarý yakýn olduðu zaman ilave dolgu metaline gerek duymayabilir fakat bazen birleþtirme iþlemi için ilave dolgu metali ile birleþtirme iþlemi yapýlýr. Kaynaklý birleþtirme, çözülemez bir baðlantý türü olmasýnýn yanýnda ayrýca diðer bazý avantajlarý sayesinde endüstride sýkça tercih edilmektedir. Fakat kaynaklý birleþtirme yönteminin birleþtirme sonrasý malzemede býraktýðý bazý ýsýl deformasyonlar ve kalýntýlar vardýr. Bu ýsýl etkiye distorsiyon denmektedir. Distorsiyonlarýn çokluðu kaynaklý bölgenin esas metalden farklý özellik göstermesine neden olmaktadýr. Bu etkinin önlenmesi veya giderilmesi kaynak saðlýðý için son derece önemlidir. Kaynak sonrasýndaki distorsiyonlar parçalarýn eðilip esas þekillerini kaybetmesine neden olmanýn yanýnda parçalarýn boyutlarýný da deðiþtirebilmektedir. Bugüne kadar araþtýrmacýlar distorsiyonlarýn önüne geçilmesi konusunda çeþitli çalýþmalar yapmýþlardýr ve bu çalýþmalar halen sürmektedir. Kaynak öncesinde kaynak iþleminin modellenip etkilerinin ve tahribatlarýnýn bilinmesi veya tahmin edilebilmesi kaynak iþleminin yapýlabilirliðini kolaylaþtýrýp üzerinde deneysel çalýþmalar öncesinde parametrelerin ayarlanmasý konusunda yol gösterici olmaktadýr. Bu yapýlan çalýþmada da ark kaynaðý modellenip birleþtirilen malzemelerin sonlu elemanlar yöntemi ile sonuçlarýnýn araþtýrýlmasý amaçlanmýþtýr. Bunun için paket program yardýmý ile birleþtirilecek olan plakalar ve kaynak koþullarý modellenip sonuçlar alýnmýþ ve sonuçlar üzerinden etkiler yorumlanmýþtýr.
Anahtar Kelimeler: Kaynak, Distorsiyon, Sýcaklýk, Isýl Analiz, Modelleme
|
