Keywords:

Portakallanma boyalı her üründe gözlemlenebilecek, ışık yansıması sonucu tespit edilen görsel bir problemdir. Yüzeye gelen ışınlar, boyanın yüzeyde homojen bir dağılım oluşturamaması sonucunda farklı yönlerde yansıyarak portakal kabuğu görüntüsüne benzeyen bir problemin ortaya çıkmasına neden olur. Jantlar görsel estetik kaygısı taşıdığından amaç portakallanma görüntüsünü olabildiğince azaltmaktır. Bu çalışmada, portakallanmaya etki edebileceği öngörülen boya katmanlarının farklı kalınlıkları incelenmiştir. Farklı kalınlıkların etkisi görsel kıyaslama plakaları ile karşılaştırılmıştır. Jant geometrisi portakallanmayı etkilediği için deneysel çalışmalarda alüminyum plakalar kullanılmıştır. Portakallanmanın en fazla gözlemlendiği jant modelinde kullanılan boya seti (toz astar, baz kat, toz vernik ve sıvı vernik) deney tasarımı için girdi olarak seçilmiştir. Toz boya katmanı için elektrostatik boya, sıvı boya katmanı için evobell kullanılarak belirlenen minimum ve maksimum kalınlıklar uygulanmıştır. Gerçekleşen ortalama kalınlıklar elektromanyetik noktasal ölçüm metoduna dayanan cihaz ile ölçülmüş, her katman sonrası portakallanma derecesi wave-scan OrangePeel Meter cihazı ile kontrol edilmiştir. Görsel kontrol sürecinde referans olarak kullanmak üzere 8 farklı portakallanma derecesini temsil eden plakalar hazırlanmıştır. Çalışmalar, deney tasarımı sonucu elde edilen kalınlık kombinasyonlarının uygulandığı 16 farklı plaka ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama adımı sonrası Minitab programında gerçekleştirilen analizler yardımı ile astar kalınlığının 80- 120 µm, baz kat kalınlığının 15 µm ve üstü, toz vernik kalınlığının 110 µm ve üstü, sıvı vernik kalınlığının ise 20 µm ve üstü olduğu durumun en ideal olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Portakallanma, boya katmanı, kalınlık