Ülkemizde ve dünyada bir malzemenin dayanýklýlýðýný ölçme ve istenilen standartlarda olup olmadýðýný teyit etme amacý ile farklý deney ve muayene yöntemleri uygulanmaktadýr. Muayene yöntemleri tahribatsýz ve tahribatlý muayene olarak malzemenin cinsi, yeri ve þekline göre deðiþebilmektedir. Tahribatlý muayene yöntemlerinde genellikle malzemenin mukavemeti test edilmekte olup; ilgili malzemenin dayanýklýlýðý hakkýnda fikir sahibi olunmasýna olanak saðlamaktadýr. Özellikle otomotiv sektöründe en önemli konulardan biri kaza esnasýnda, araçta herhangi bir parçanýn kopmamasý ve araca baðlý kalmasýdýr. Bu sebeple otomotiv yönetmeliklerinde her yýl yenilikler ve düzenlemeler yapýlarak yolcu güvenliði üst seviyeye çýkarýlmaya çalýþýlmaktadýr. Bu çalýþmada özellikle otomotiv sektöründe kullanýlmakta olan koltuklarýn ve baðlantý noktalarýnýn dayanýmýný belirlemek için itme ve çekme testlerine yardýmcý olacak test cihazý tasarlanmýþ ve üretilmiþtir. Farklý yönlerde, yüksekliklerde ve açýlarda itme ve çekme kuvvetini uygulayarak ürünlerin dayanýmýný ve maruz býrakýldýðý kuvvet karþýsýnda verdiði tepkileri ölçen cihazýn geliþtirilmesi için 6 adet ve her biri 20 kN’a kadar kuvvet uygulayabilen hidrolik pistonlarýn ayný anda veya herhangi bir piston ile çekme, itme kuvvetinin farklý açýlarda ve ayarlanabilir farklý yüksekliklerde uygulamasýný saðlamakta ve uygulanan kuvvet sonucunda oluþan yer deðiþtirmenin belirlenmesini saðlamaktadýr. Pistonlar üzerine eklemiþ olduðumuz yük hücresi ile uygulanan kuvvetin Newton olarak deðeri ve yine eklemiþ olduðumuz enkoder ile oluþan yer deðiþtirmenin yüzde bir hassasiyetle milimetre olarak deðeri 5ms’de bir veri olarak ve kuvvet-yer deðiþtirme-zaman grafiði olarak bilgisayara aktarýlmaktadýr. Kuvvet uygulandýðý esnada elde edilen grafik, oluþturulan sade bir arayüz ile üzerinde çalýþmak ve incelemek için tekrar açýlabilmektedir. Ayný zamanda oluþturmuþ olduðumuz özgün kuvvet kontrol algoritmasý ile farklý tiplerdeki numunelere uygulanacak olan hedef kuvvetin toleranslar içerisinde, hýzý ayarlanabilir ve hassas olarak uygulanmasý saðlanmýþtýr.
Anahtar Kelimeler: Otomotiv Test, Ýtme, Çekme, Dayaným,
|
