Sac metal kaynak proseslerinde farklý kalýnlýktaki sac parçalarýn birleþtirilmesi oldukça önemli olup özellikle ince- kalýn sac kombinasyonlarýnýn kaynaklamasý mekanik dayanýmýn düþük olmasý nedeniyle sorunlara yol açmaktadýr. Mekanik baðlama elemanlarýnýn deðiþik kalýnlýklardaki sac parçalara projeksiyon kaynaðý ile birleþtirilmesi sýrasýnda eriyik metalin yeterince metalürjik bað oluþturamamasý oluþan çok az miktardaki eriyik malzemenin hýzlý soðumasý nedeniyle ortaya çýkmaktadýr. Bu tür durumlarda, projeksiyon kaynaðýndaki akým gibi kaynak parametre deðerlerinin deðiþtirilmesi yanýnda, projeksiyon kaynaðý kabartý (meme) yapýsýnýn ve sayýlarýnýn da deðiþtirilmesi kaynak mukavemetinin arttýrýlmasýna yardýmcý olmaktadýr. Bu çalýþmada, 0,5 mm kalýnlýðýnda üzerinde 3 adet kaynak memesi bulunan çelik sac braket, 3 mm kalýnlýðýnda DD13 çinko kaplamalý saca projeksiyon kaynaðý ile birleþtirilme prosesi incelenmiþtir. Farklý baský kuvvetleri ve akým deðerlerinde braket (0,5 mm kalýnlýðýndaki sac) parçada direnç oluþmadýðýndan ergime olmamaktadýr. Ayrýca, üçlü meme yapýsý kenarlarda kolaylýkla, bükülmeye ve ayný zamanda, mekanik dayanýmýn bu þekilde düþmesine sebep olmaktadýr. Elde edilen çalýþma sonuçlarý bu prosesin yeterli mukavemet deðerlerini saðlayamadýðýný göstermektedir. Bu durum, baðlantý elemanýnýn kýrýlmasýna ve montajýn boþalmasýna yol açarak araç arýzalarýnýn yaný sýra, hasarlý ve/veya ölümlü trafik kazalarýna dahi sebep olabilmektedir. Bu nedenle, meme sayýsý 4 adete çýkarýlmýþ ve kaynak parametreleri tartýþýlarak prosesler tekrar test edilmiþtir. Deðiþik meme uç sayýsýnýn akým/voltaj ve akým yoðunluðu hesaplamalarý, artan akým yoðunluðunun gerekli olduðunu ancak az sayýdaki memenin tam bir baðlantý saðlamaya yetmediðini göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Projeksiyon kaynaðý, Baðlantý elemanlarý, Kaynak parametreleri
|
