Atýksudaki aðýr metaller canlýlar üzerinde olumsuz etkilere sebep olmaktadýr. Örneðin, kurþun karaciðer ve böbrek hasarý ile nörolojik hastalýklara sebep olabilir. Aðýr metal gideriminde birçok metot mevcuttur. Bunlardan adsorpsiyon, ekonomik, kolay uygulanabilir ve verimlidir. Porlu yapýsý sayesinde metal adsorpsiyonunda etkili alginat çevre dostu bir adsorbent olarak kullanýlmýþtýr. Bu çalýþmada, alginatýn metal alým kapasitesini geliþtirmek için, kolay eriþilebilir bir atýk olan, yumurta kabuklarý tercih edilmiþtir. Alginat–yumurta kabuðu kompozit boncuklarý oluþturulmuþ ve kurþun gideriminde test edilmiþtir.
Çalýþma kapsamýnda, pH (2 – 7), adsorbent kompozisyonu (1:1, 1:2 ve 1:0.5 g alginat/g yumurta kabuðu) ve deðiþen kurþun iyonu konsantrasyonunun (10 – 100 mg/L) adsorpsiyon verimine etkisi irdelenmiþtir. Deneyler kesikli olarak, sabit sýcaklýk ve karýþtýrma hýzýnda, 24 saatlik denge süresinde gerçekleþtirilmiþtir. Kurþun giderim verimi ICP-OES ile yapýlan ölçümlerle takip edilmiþ, ayrýca elde edilen verinin adsorpsiyon izotermlerine uygunluðu deðerlendirilmiþtir.
Sonuçlar farklý oranlarda yumurta kabuðu içeren kompozit boncuklarýn kurþun giderim veriminin %97 civarýnda olduðunu göstermiþtir. Ayrýca test edilen farklý adsorbent kompozisyonlarýnýn kurþun alým kapasitesi birbirine yakýndýr. Benzer þekilde adsorpsiyon verimi tüm pH deðerlerinde yüksektir. Sadece pH arttýkça adsorpsiyon verimi artma eðiliminde olup en yüksek adsorpsiyon kapasitesi 195,7 mg/g ile pH 7’de elde edilmiþtir. Bu pH deðerinde kurþunun bir miktar çökme eðilimi olduðu için pH 6 deðeri optimum olarak deðerlendirilmiþtir. Ek olarak kurþun konsantrasyonunun 10 mg/L’den 100 mg/L’ye arttýrýlmasý ile adsorpsiyon kapasitesinin 40,4 mg/g’dan 213,1 mg/g’a yükseldiði gözlenmiþtir. Elde edilen verilerin Freundlich, Langmuir ve Temkin adsorpsiyon modellerine uygunluklarý deðerlendirilmiþ ve bunlar arasýnda en uyumlu modelin 0,993 korelasyon katsayýsý ile Langmuir olduðu bulunmuþtur.
Anahtar Kelimeler: Atýk, atýksu, biyopolimer, kurþun.
|
