Sundukları çeşitli avantajlar sayesinde üç boyutlu yazıcılar giderek daha yaygın kullanılmaktadır. Farklı üç boyutlu yazıcı türleri mevcut olup bunlardan en yaygın olanı FDM tipi üç boyutlu yazıcılardır. FDM tipi yazıcılarda yaygın olarak kullanılan malzeme ise polilaktik asit (PLA) filamentlerdir. Bu makalede de FDM tipi bir yazıcıda, malzeme olarak PLA filament kullanılarak belirlenen sabit parametlerde, tablaya farklı şekilde konumlandırılan çekme numuneleri üretilmiştir. Numuneler adlandırılırken uzun kenarın paralel olduğu eksenin adı, orta uzunluktaki kenarın paralel olduğu eksenin adı ve kısa kenarın paralel olduğu eksenin adı şeklinde bir sistematikten yararlanılmıştır. Konumlandırmaya göre üretim süresi ve numune kütlesi de değişse de burada asıl amaç, numunelerin çekme deneyi altındaki davranışlarının irdelenmesidir. Çekme deneyleri, ISO 527-2 5A standardına göre yapılmıştır. Gerilme birim uzama eğrileri, çekme dayanımı ve elastisite modülü değerleri incelenmiştir. Deney sonuçlarına göre XYZ ile YXZ, XZY ile YZX ve ZXY ile ZYX numuneleri ikili gruplar oluşturmuştur. En düşük çekme dayanımı, ZXY ile ZYX ikilisinde görülmektedir. Bu ikiliye göre XYZ ile YXZ ikilisinin çekme dayanımı, yaklaşık %90 ve YZX ile ZXY ikilisinin çekme dayanımı ise yaklaşık %205 daha yüksektir. En düşük elastisite modülü değeri ise XYZ ile YZX ikilisindedir. Bu ikiliye göre ZXY ile ZYX ikilisinin elastisite modülü, yaklaşık %14 ve XZY ile YZX ikilisinin elastiste modülü ise yaklaşık %35 daha yüksektir. Numune kesitleri incelenerek deney sonuçlarının numunelerin konstrüksiyonlarından kaynaklandığı ortaya koyulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Çekme deneyi, Polilaktik asit (PLA), Konumlandırma, Üç boyutlu yazıcı (3d printer)
|
