Ceza yargılamasının insan hak ve özgürlükleri ile sıkı bağlılığı nedeniyle onun hayata geçirilmesinin bazı güvencelere dayandırılması gerekir. Bu zaman ise yalnızca sanığın değil, ceza muhakemesinin diğer önemli süjelerinden olan mağdurun da haklarının güvence altına alınması büyük önem taşıyor. Bu makalede suç mağduru için tanınan hakların anayasa ve uluslararası belgelerde hangi güvencelere sahip olması araştırılmıştır. Aynı zamanda, ceza muhakemesinin hayata geçirilmesinin kurallarını düzenleyen Azerbaycan Ceza Muhakemesi Kanununun da mağdurun haklarının sağlanması görevi taşıyan maddeleri incelenmiştir. İnceleme sonucunda bazı fikirlere gelinmiş ve trafik güvenliğini ihlal eden suçların araştırılması zamanı mağdurun hangi haklarının anayasal-hukuki güvencelere sahip olması belirtilmiştir. Mağdurun anayasal-hukuki güvencelerinin hangileri olmasını özetleyesi olsak, onun mahkeme savunması hakkının, devlet kurumlarının keyfi davranışlarından korunmak hakkının, kendi işine kanunla belirtilmiş mahkemede bakılması hakkının, mahkemede kendi makamını ifade ede bilmesi için koşulların sağlanması ve ifadesinin dinlenmesi hakkının ve diğer haklarının ismini çeke biliriz. Bu hakların sağlanması sonucunda yalnızca mağdurun açısından ceza muhakemesi öz amaçlarına ulaşmış sayılmıyor, aynı zamanda ceza muhakemesi mevzuatının yönelmiş olduğu hedeflere ulaşılması için de gerekli adımlar atılmış oluyor. Çalışmamızın konusu oluşturulurken sözünü etdiğimiz sepebler göz önünde bulundurulmuştur. Bunun için de çalışmamızın konusunun müasir hukuk düşüncesi açısından hala aktual olduğunu söylemek mümkündür. Anayasaların sosyal funksiyonun bir açısının da hukuk düşüncesinde bazı gelişmelere sebep olmasını kabul edersek, o zaman çalışmamıza konu olmuş mağdur hak ve özgürlüklerinin korunmasının gerekliliğini anlamış oluruz.
Anahtar Kelimeler: Mağdur, Ceza muhakemesi, Güvence, Anayasa, Trafik güvenliği.
|
