Köprü kenar ayakları, rıhtım yapıları ve şev stabilitesi gibi yanal toprak itkilerinin oluştuğu durumlarda, istinat duvarı bu itkilere karşı koymak için tasarlanan destek yapılarının başında gelir. İstinat duvarları için rijit, yarı rijit ve esnek şeklinde bir sınıflandırma yapılabilirken; ağırlık, yarı ağırlık, konsol, payandalı, ters payandalı, kafes ve sandık tipi duvar olarak da adlandırılırlar. Bu çalışma kapsamında, ağırlık tipi istinat duvarlarının davranışını inceleyebilmek amacıyla pratikte sıklıkla karşılaşılan geometri ve yükleme durumlarını dikkate alan bir istinat duvarı modeli, ayrık elemanlar yöntemi kullanılarak oluşturulmuştur. İstinat duvarı modeli rijit bloklar ile tanımlanırken, dolgu zemin modeli için deforme olabilen bloklar kullanılmıştır. Hazırlanan sayısal model ile birlikte, duvar ve dolgu arasındaki sürtünmenin ve duvar rijitliğinin dolgu arkasında oluşan göçme mekanizması üzerindeki etkisini inceleyebilmek amacıyla bazı değer aralıkları tanımlanarak parametrik bir çalışma yapılmıştır. Yapılan bu çalışmada duvar arkasında oluşan göçme yüzeylerinin duvar dolgu arasındaki sürtünme ile değişimi araştırılmıştır. Buna ek olarak duvar rijitliğinin etkisini inceleyebilmek amacıyla farklı duvar rijitleri kullanılarak dolgu zemin içindeki göçme kamasına olan etkisi anlaşılmaya çalışılmıştır. Böylelikle ayrık elemanlar yöntemi kullanılarak istinat duvarlarının davranışını incelenebilmiştir. Elde edilen sonuçlara değerlendirildiğinde, ağırlık tipi istinat duvarlarının göçme davranışında duvar dolgu arasındaki sürtünmenin ve duvar rijitliğinin etkili olduğu görüşmüştür. Dolayısıyla, yapılacak olan tasarımlarda bu etkilerin göz önünde bulundurulması gerekliliği ortaya konmuştur.
Anahtar Kelimeler: Ağırlık tipi istinat duvarlar, yapı zemin etkileşimi, ayrık elemanlar yöntemi
|
