Asenkron motorlar günümüzde sanayi tesislerinde oldukça yaygýn bir þekilde kullanýlmaktadýr. Asenkron motorlarýn diðer motorlara oranla daha fazla tercih edilme sebepleri arasýnda düþük maliyeti ve basit yapýda oluþu yer alýr. Avantajlarýnýn yaný sýra asenkron motorlar yüksek yol verme akýmý gibi bir dezavantaja da sahiptirler. Yüksek yol verme akýmý, motorun çalýþmaya baþladýðý ilk anda þebekeden çektiði akýmdýr. Bu akým genellikle motorun sahip olduðu güce ve kutup sayýsýna göre bir deðiþkenlik göstererek yaklaþýk olarak anma akýmýnýn 3-6 katý arasý akým çeker. Bu durumda motor kalkýþta uzun süre kalýr ise çekeceði fazla akýmdan dolayý sargýlarýnda hasar meydana gelebilir. Tüm bu faktörler hesaba katýlýnca tüketicilerden gelen farklý frekans ve gerilim deðerleri taleplerinde asenkron motor tasarýmý daha karmaþýk hale gelebilmektedir. Motor tasarýmý yapýlýrken uyulmasý gereken standartlarýn yanýnda bir de tasarýmý etkileyen birçok parametre vardýr. Bu parametrelerin her biri birbiriyle iliþkili olmasýndan ötürü her biri için optimum deðeri yakalamak asýl amaçtýr. Bu çalýþmada yüksek frekans deðerlerinde çalýþabilen ve bununla beraber yüksek bir verim performansý ile bir motor tasarýmý yapýmý hedeflenmiþtir. Frekans arttýkça düþen kalkýþ momentini optimum düzeyde tutacak þekilde bir tasarým gerçekleþtirilmiþtir. Motorun gücü, frekansý ve momenti birbiriyle iliþkili olduðundan dolayý momentin sabit tutulmasý için frekans deðeri arttýkça motor çýkýþ gücünü de ayný oranda artýrýlarak yüklenmiþtir. Çalýþma 50, 60, 80 ve 100 Hz deðerlerinde gerçekleþtirilerek sabit bir moment elde edilmiþtir. Tasarlanan motor 50 Hz’de 3 fazlý, 2 kutuplu, 120 W anma gücüne sahip sincap kafesli asenkron motordur.
Anahtar Kelimeler: Asenkron motor, frekans, verim, yol verme akýmý, kalkýþ momenti
|
