Alüminyum alaþýmlarýnýn son yýllarda otomotiv endüstrisinde kullanýmý önemli derece artmýþtýr. Bunun baþlýca sebepleri arasýnda, hafiflik mukavemet dengesi, yüksek oranda geri dönüþtürülebilir olmasý kaynaklý çevrecilik sayýlabilir. Otomotiv endüstrisinde yaygýn olarak ekstrüzyon ve yüksek basýnçlý döküm ürünler tercih edilmektedir. Çalýþmaya konu olan EN AC 44300 alaþýmý yaygýn olarak ince cidarlý ve karmaþýk geometrili döküm parçalar için yüksek basýnçlý döküm prosesinde kullanýlmaktadýr. Yüksek mukavemet ve korozyon direnci beklentisi olan durumlarda tercih edilen alüminyum yüksek basýnçlý döküm alaþýmlarý arasýnda ön sýralarda yer almaktadýr. Dökümde en önemli ve yaygýn kusurlar arasýnda yer alan porozitelerin mekanik özeliklerde kayýp yaratmasýnýn yanýnda alüminyum parçalarda iþleme sonrasý kozmetik kusurlara da neden olmaktadýr. Yüzeye yakýn porozitelerin talaþ kaldýrma operasyonu sonrasýnda yüzeyde gözlenmesi, kozmetik beklentisi yüksek parçalar için engel oluþturmaktadýr. Bu çalýþmada, 400 ton kapasiteli alüminyum yüksek basýnçlý döküm presinde, EN AC 44300 alaþýmý kullanýlarak, 3 mm, 6 mm, 9 mm ve 12 mm kalýnlýklara sahip lama tipi çekme test numuneleri üretilmiþtir. Döküm iþlemleri için sývý metal sýcaklýðý 660℃ olarak belirlenmiþtir. Numunelerin orta kýsmýndan porozite analizi için örnekler alýnmýþ ve standart metalografik hazýrlama prosesi sonrasý, farklý büyütmelere sahip NIKON mikroskop ve CLEMEX programý ile yüzdesel porozite oran hesaplamalarý gerçekleþtirilmiþtir. Farklý kesit kalýnlýðýna sahip numunelerin porozite miktarlarý görsel ve sayýsal olarak karþýlaþtýrýlmýþtýr. Kesit kalýnlýðýnýn artýþýna baðlý olarak porozite miktarýnda artýþ gözlenmiþtir. ORCID NO: 0000-0002-7362-838X
Anahtar Kelimeler: Yüksek Basýnçlý Döküm, EN AC 44300, Porozite
|