Uçaða ait aerodinamik yapýnýn dizayný, yapýmý ve uçaðýn iþletilmesi aþamasýnda kullanýlacak çoðu parametrenin hava basýncý ile doðrudan iliþkisi bulunmaktadýr. Bu nedenle uçaðýn pitot-statik ölçüm sensörleri ile bu parametrrelerin hesaplanmasý için kullanýlacak basýnç ve sýcaklýk verilerinin saðlýklý alýnabilmesi büyük önem arz etmektedir.
Uçak performansýný deðerlendirmek için genel olarak iki parametre yaygýn þekilde kullanýlmaktadýr. Bu parametrelerden birincisi olan hücum açýsý (AOA-Angle Of Attack), uçaðýn performans limitlerini anlamada önemli bir aerodinamik parametredir. Son dönem havacýlýk kazalarý ve olaylarý, ticari havacýlýk açýsýndan öncelikli olarak yeni uçuþ eðitim programlarýnda AOA’a daha fazla önem verilmesini saðlamýþtýr. Performans açýsýndan ikinci önemli parametre olarak mach sayýsý kullanýlmaktadýr. Mach sayýsý, hareket halindeki hava aracýnýn hýzý ile ölçüm yapýlan ortamýn þartlarýna göre belirlenmiþ ses hýzýna oraný olarak ifade edilmektedir. Teknolojideki geliþmeler sayesinde uçaklar çok yüksek hýzlarda uçabilmekte olup düþük hýzda icra edilen uçuþ faaliyetlerinde rastlanmayan farklý uçuþ karekteristikleri yüksek hýzlarda gerçekleþtirilen uçuþlar esnasýnda görülebilmektedir. Mach sayýsý, hava araçlarýnýn aerodinamik performans ve kanat profil karekteristiði gibi parametreleri belirlemektedir.
Bu çalýþmada, geleneksel olarak pitot statik sensörler aracýlýðýyla ölçülen basýnç ve sýcaklýk deðerleri ile hesaplanan hücum açýsý ve mach hýzý, kara kutudan elde edilen motor parametreleri kullanýlarak Yapay Sinir Aðlarý (YSA) ile tüm uçuþ fazlarý için tahmin edilmiþ ve sonuçlar gerçek deðerler ile karþýlaþtýrýlmýþtýr. Böylelikle pitot static sistem sensörlerinde meydana gelecek bir arýza durumunda hücum açýsý ve mach sayýsýnýn hesaplanmasýnda kullanýlabilecek alternative bir yöntem geliþtirilmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Kara Kutu, Yapay Sinir Aðý (YSA), Hücum Açýsý, Mach Sayýsý. Uçuþ Kayýt Cihazý
|
