Al alaþýmlarý, yüksek dayaným, düþük yoðunluk, süneklik ve tokluk deðerlerine sahip olmalarý, plastik þekil verme iþlemlerine uygun olmalarý, korozyona ve yorulmaya karþý yüksek direnç göstermeleri nedeniyle, otomotiv sanayiinde, havacýlýk ve uzay sanayiinde tercih edilen malzemelerdir. Al 5186 Al alaþýmý ise; yüksek mukavemet ve korozyon direnci, kolay iþlenebilme özelliði nedeniyle otomotiv sanayiinde pek çok parçanýn imalatýnda tercih edilen bir malzemedir. Al alaþýmlarýnýn konvansiyonel kaynak yöntemleriyle birleþtirilmesi sýrasýnda meydana gelen bazý olumsuzluklar nedeniyle kaynaklý yapýnýn mukavemeti ve kaynak kalitesi düþmektedir. Sürtünme karýþtýrma kaynaðý, bu olumsuzluklarýn üstesinden geldiði için Al alaþýmlarýnýn kaynaðýnda tercih edilen bir katý hal kaynak yöntemidir. Yüksek kaynak dayanýmý deðerleri ve kaliteli kaynak yüzeyleri elde edilmesi, otomasyona uygun olmasý, kýsa kaynak süresi, ergime sýcaklýklarýnýn altýndaki sýcaklýklarda kaynak iþleminin gerçekleþmesi ve ilave koruyucu gaza veya kaynak teline ihtiyaç duyulmamasý sürtünme karýþtýrma kaynak yönteminin avantajlarýdýr. Bu çalýþmada Al 5186 alaþýmý sürtünme karýþtýrma kaynaðý ile birleþtirilmiþtir. Sürtünme karýþtýrma kaynak iþlemi 60 mm/dak sabit takým ilerleme hýzýnda, 700 dev/dak ve 900 dev/dak iki farklý takým dönüþ hýzýnda, Üniversal Freze Makinasýnda (Taksan FU 315x1250) vidalý uçlu karýþtýrýcý takým ile gerçekleþtirilmiþtir. Kaynak iþlemi sonrasýnda, kaynaklý numunelere çekme testi uygulanarak kaynak mukavemetleri araþtýrýlmýþtýr. En yüksek kaynak dayanýmý ve kaynak kalitesi; 60 mm/dak takým ilerleme hýzýnda ve 700 dev/dak takým dönüþ hýzýnda birleþtirilen numuneden elde edilmiþtir. ORCID NO: 0000-0001-7784-9115
Anahtar Kelimeler: Otomotiv sanayi, sürtünme karýþtýrma kaynaðý, Al 5186 alloy
|
