Birçok nanoparçacýk, üreticiler tarafýndan kozmetik, diþ macunu, sakýz, çikolata ve þekerleme gibi binlerce ticari tüketici ürününe koruyucu, dezenfektan ve renklendirici maddeler olarak eklenmektedir. Ýnsanlar ve çevre her gün bu nanoparçacýklara maruz kalmaktadýr. Bunlar insanlarýn çeþitli gýda ürünlerinde, kiþisel bakým ürünlerinde ve hatta suda günlük olarak maruz kaldýðý titanyum dioksit, gümüþ, çinko oksit, demir oksit, seryum oksit ve silikon nanoparçacýklar gibi malzemeleri içeren nanopartiküllerdir. Nanopartiküller ayrýca ilaç daðýtýmý, doku mühendisliði ve hipertermi yoluyla tümör yýkýmý gibi birçok endüstriyel, biyolojik ve týbbi uygulamada ve ayrýca DNA yapýsý ve sensörlerin araþtýrýlmasýnda yaygýn olarak kullanýlmaktadýr. Ýnsanlar çeþitli nanopartiküllere üretimleri veya nanopartikül içeren gýdalarýn yutulmasý sýrasýnda, soluma, yutma, deri ve gözlere temas yoluyla maruz kalmaktadýr. Nanopartiküllere maruz kalma ile ilgili biyolojik etkiler daha büyük partiküllerinkinden farklýdýr. Yýðýn malzemeler daha küçük parçalara ayrýldýðýnda, yüzey kimyalarý deðiþir ve sonuç olarak kimyasal reaktiviteleri artar. Ayrýca nanomalzemeler hücrelere kolayca geçebilir ve hücresel iþlevi etkileyebilir. Birim kütle baþýna küçük parçacýklarýn daha geniþ yüzey alaný nedeniyle, parçacýk yüzeyinin içsel toksisitesi artar. Nanopartiküllere maruz kalmanýn karaciðer, böbrekler, akciðerler, beyin ve testisler gibi hayati vücut organlarýnda birikime yol açabileceði ve daha sonra bu organlarda toksisiteye ve fonksiyonel bozulmaya ve muhtemelen ölüme neden olabileceði iddia edilmektedir. Nanomalzemelere bilinçsiz maruz kalma, özellikle solunmasý, kardiyovasküler toksisite semptomlarýna neden olabilir. Bu çalýþmada nanomateryallerin insan saðlýðý üzerindeki genotoksik etkileri incelenmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Ýþ saðlýðý ve güvenliði, nanomateryal, genotoksisite
|
