Sanayi sektöründe son yýllarda geliþen imalat teknolojileri arasýnda katmanlý þekilde üretim yapan Eklemeli imalat (EÝ) ön planda tutulmaktadýr. Eriyik yýðma modelleme (FDM) yöntemi ucuzluðu ve kolay uygulanabilirliði açýsýndan yaygýn kullanýlan eklemeli imalat, bu yöntemlerden birisidir. FDM imalat yöntemi ile üretilen parçalar birçok endüstride (baþlýca uzay ve havacýlýk, otomotiv, biyomedikal, savunma sanayi, enerji sektörü gibi) yaygýn kullaným alanýna sahiptirler. Bu nedenle FDM teknolojisinin geliþtirilmesi bu alandaki çalýþmalara konu olmuþtur. FDM teknolojisi ile üretilen parçalarýn mekanik özelliklerini geliþtirmek için FDM iþlem parametrelerinin optimizasyonuna ve üretim sonrasý ýsýl iþleme baþvurulmaktadýr. Isýl iþlem, çalýþmalara konu olan ve özellikle çekme dayanýmý parametresinde denenmeye baþlanmýþ bir yöntem olarak literatürde yer almaktadýr. Bu çalýþmada %100 ve %20 doluluk oranýna sahip olacak þekilde üretimi yapýlmýþ piyasada çok kullanýlan iki adet malzeme seçilmiþtir. PLA için 190°C ve 210°C, ABS için 230°C ve 250°C yazma sýcaklýklarý seçilen malzemelerden yapýlmýþ numunelerin çekme dayanýmlarýna ýsýl iþlemin etkisi incelenmiþtir. PLA ve ABS malzemeler için 100°C ve 130°C de bir saat ýsýl iþlem uygulanmýþtýr. Çalýþma sonunda her iki malzemenin üretim parametresi olan basým sýcaklýk deðerleri artýkça çekme dayanýmlarýnda artýþ olduðu gözlemlenmiþtir. Isýl iþlem uygulanan numuneler ile uygulanmayanlar kýyaslandýðýnda; PLA malzemede ýsýl iþlem sonrasý, her iki sýcaklýk derecesinde çekme dayanýmlarýnda düþüþ olduðu gözlemlenirken, ABS malzemede artýþ gözlemlenmiþtir.
Anahtar Kelimeler: FDM, PLA, ABS, Isýl iþlem, Çekme dayanýmý
|
