Günümüzde ihtiyaç duyulan enerji talebinin karþýlanmasýnda yenilenebilir enerji kaynaklarýnýn payý giderek artmaktadýr. Yenilenebilir enerji kaynaklarýndan elde edilen enerjinin þebekeye aktarýlmasý gerekir. Fakat enerjinin þebekeye aktarýlmasýnda karþýlaþýlan en büyük problemlerden biri de senkronizasyon hatalarýdýr. Þebeke etkileþimli eviricilerde þebeke ile senkronizasyonun saðlanabilmesi için faz kilitleme döngüsü (PLL) tekniðinin kullanýlmasý gerekir. PLL tekniði ile þebeke frekansýnýn kontrolü saðlanmaktadýr. Evirici ile þebeke arasýnda etkili bir senkronizasyon yapýlabilmesi için uygun bir PLL algoritmasý belirlenmelidir. Ayrýca PLL algoritmasýnýn þebekenin dengesiz durumlarýna, harmoniklere ve dýþ bozucu etkilere karþý hýzlý bir dinamik tepki vermesi istenir. PLL algoritmasý beklenen durumlarý karþýlayamazsa evirici ile þebeke arasýnda senkronizasyon hatalarý oluþur. Bu hatalar, sistemde kullanýlan elemanlara zarar verebilir. Bu yüzden þebeke yönetmeliklerinde belirtilen güç kalitesi, gerilim ve frekans kararlýlýklarýn saðlanabilmesi için hýzlý ve etkili bir PLL algoritmasýnýn belirlenmesi önemlidir. Bir fazlý þebeke etkileþimli eviricilerde kullanýlan PLL algoritmalarý genel olarak dört grupta incelenebilir. Bunlar; T/4 gecikmeli PLL, ters Park dönüþümlü PLL, geliþmiþ PLL ve ikinci dereceden genelleþtirilmiþ integratör (SOGI) tabanlý PLL algoritmalarýdýr. Bu algoritmalarý birbirinden ayýran en temel fark faz detektörünün düzenlenmesi ve faz hatasýnýn belirlenmesidir. Bu çalýþmada bir fazlý þebeke etkileþimli eviricilerde kullanýlan T/4 gecikmeli, ters Park dönüþümlü, geliþmiþ ve SOGI tabanlý PLL algoritmalarý yapýsal olarak detaylý bir þekilde incelenmiþ ve PSIM benzetim programýnda benzetim çalýþmalarý gerçekleþtirilmiþtir.
Anahtar Kelimeler: PLL algoritmalarý, Bir fazlý þebeke etkileþimli evirici, Senkronizasyon
|
