Nanopartiküller boyut aralýðý 1-100 nm arasýnda olan fiziksel, kimyasal ve yeþil olarak sentezlenebilen parçacýklardýr. Fiziksel ve kimyasal sentezleme iþlemleri pahalý, karmaþýk, toksisite etkisi oluþturduðundan dolayý son yýllarda yeþil yaklaþýmlara öncelik verilmeye baþlanmýþtýr. Yeþil sentez ucuz, kolay ve yaklaþýmý çevre dostu bir sentez yöntemidir. Yeþil sentez mikroorganizma ya da bitkilerle gerçekleþmektedir. Bu çalýþmada bir atýk ürünü olan siyah çay posasý azaltýcý ajan olarak tercih edilmiþtir. Siyah çayda nanoparçacýk üretiminde demir indirgemede aktif rol oynayan polifenoller, amino asitler, flavonoidler bulunmaktadýr.
Nanopartikül karakterizasyon analizleri için pH ölçümü, renk deðiþiminin gözlemlenmesi, Uv-Vis spektrofotometre, DLS ve zeta potansiyel analizlerine bakýlmýþtýr. Herhangi bir müdahale yapýlmadýðýnda atýk siyah çay posasý ektraktýnýn pH deðeri 5 olarak ölçülmüþtür ve demir çözeltisi ile 1:1 oranda karýþtýrýlmýþtýr. Karýþýmýn rengi siyah olarak gözlemlenmiþtir. Sentezlenen nanopartikülün daðýlýmýnýn heterojen ve FESEM görüntüsünde þeklinin ise küp olduðu gözlemlenmiþtir. Nanopartikülün absorpsiyon pikleri 205 nm ve 270 nm, DLS deðeri 164 nm ve 396 nm ve kolloid stabilitesi -11.7 mV olarak ölçülmüþtür. Sonrasýnda ekstraktýn pH deðeri 2-8-11’e ayarlanarak nanopartikül sentezi denenmiþ ve ayný analizler tekrar yapýlmýþtýr. Ektrakt pH deðerinin 2 olduðu durumlarda kolloid stabilitesinin düþük, renginin saydam, DLS deðerinin ölçülmediði PDI deðerinin 1’e yakýn olduðu bazik durumlarda ise kolloid stabilitesinin (orta kararlý hal) çok fazla deðiþmediði, renginin siyah ile kahveye dönük rengi, DLS deðerinin homojen daðýldýðý gözlemlenmiþtir. Bunun sonucunda ekstrakt pH’ sýnýn kolloid stabiliteye, partikül daðýlýmýna ve renk deðiþimine etkisi olduðu saptanmýþtýr.
Bu çalýþma Erciyes Üniversitesi Bilimsel Araþtýrma Projeleri tarafýndan FYL-2021-11030 proje numarasýyla desteklenmiþtir.
Anahtar Kelimeler: : Yeþil sentez, Atýk ürünün kullanýmý, Nanopartikül üretimi, Ekstrakt pH’ýnýn senteze etkisi
|
