Nükleer teknolojinin elektrik üretimi, tarım, endüstri ve sağlık alanlarında yaygın olarak kullanmasına paralel olarak sayıları her geçen gün giderek artan radyasyon çalışanlarını, radyasyonun canlı doku üzerinde yol açacağı ciddi tehlikeler göz önüne alındığında oldukça büyük bir tehlike ile karşı karşıyadırlar. Radyasyona karşı alınan iş sağlığı ve güvenliği önlemleri bir yandan çalışanları radyasyonun zararlarından korurken bir yandan da halkı ve çevreyi de korumaya yöneliktir. Radyasyon düzeyinin diğer kaynaklara oranla daha büyük olması nedeniyle daha yüksek risk içeren yüksek radyoaktif maddeler ciddi koruma ve güvenlik çalışması gerektirmektedir. Ülkemizde yapımı devam eden Akkuyu Nükleer Güç Santralli dolayısı ile kullanılmış yakıt, uranyum heksaflorür, yüksek radyoaktif atıklar gibi uzun yarılanma ömrüne sahip bölünebilir maddelerin taşıma faaliyetleri gerçekleştirilmeye başlanacaktır. Bu nedenle, yüksek radyoaktif maddelerinin taşıdıkları ciddi büyüklükteki tehlike potansiyeline karşı gerekli tedbirler alınmalı ve henüz bu faaliyetler gerçekleştirilmeden alt yapısı oluşturulmalıdır. Bu çalışmada, başarılı risk değerlendirmesi, acil durum planlaması, koruyucu kapların tasarımı ve mesleki eğitimler sayesinde, nükleer teknolojiye sahip birçok ülkenin güvenle gerçekleştirdikleri bu yeni lojistik çalışmalarını ülkemizde de yürütmek için dünya genelinde uygulanan prosedürler, karşılaşılan kazalar ve düzenlemelerden faydalanılarak iş sağlığı ve güvenliği önlemleri üzerinde durulmuştur. Hata Ağacı Analiz Yöntemi kullanılarak kaza analizi ve risk değerlendirmesi yapılmıştır. Yapılan çalışmada sayısal bir veri ulaşmaktansa birbirine zemin hazırlayan olay zincirleri ve olumsuz durumları yaratacak nedenler üzerinde durulmuş, olası bir kaza anında ve sonrasında takip edilmesi gereken uygulamalar üzerinde durulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Yüksek Radyoaktif Madde Lojistiği, Radyasyondan Korunma, Risk Değerlendirmesi, Hata Ağacı Analizi, İş Sağlığı ve Güvenliği, Radyasyon Salınımı
|
