Geçmişten bu yana işletmeler, sürekli değişkenlik gösteren teknoloji, ekonomi, siyaset gibi dış faktörler altında varlıklarını sürdürebilmek ve rekabette öne geçmek adına organizasyonel süreçlerini iyileştirme eğiliminde bulunmuşlardır. Bu doğrultuda işletmeler, geliştirdikleri süreçleri, yöntemleri ve yaklaşımları çeşitli yönetim sistemleri çerçevesinde yapılandırarak sürdürülebilir başarı hedeflemişlerdir. Günümüzde de teknolojik paradigma dönüşümlerinin hızla yaşandığı ve Endüstri 4.0 adıyla çerçevelendirilmiş olan içinde bulunduğumuz sanayi devriminde organizasyonlar, değişen şartlara adapte olabilmek ve rekabette öne geçebilmek adına yönetim stratejilerine, sistemlerine ve yol haritalarına ihtiyaç duymaktadırlar. Bu çalışmada da kökenini otomobil üreticisi Toyota’nın Toyota Üretim Sistemi’nden alan ve bu yönetim sistemlerinden birisi olan Yalın Üretim Sistemi, Endüstri 4.0 devrimi ve teknolojik kavramlarıyla birlikte, birbirleriyle ilişkili olarak detaylı şekilde ele alınmış ve incelenmiştir. Bu araştırma çalışması doğrultusunda bir havacılık ve savunma sanayi işletmesinde, bu kavramlar ışığında bir uygulama çalışmasına yer verilmiştir. Yalın Üretim teknikleri ve Endüstri 4.0 teknolojileri doğrultusunda işletme için bir teknoloji yol haritası sunulmuş, yol haritası dahilinde işletmenin hava aracı gövde yapısalı montaj hattında süreç iyileştirme ve montaj hattı dengeleme çalışması gerçekleştirilmiştir. Proje kapsamında üretim hattının uçtan uca yalın ve dijital dönüşümü üzerine çalışılıp, proje sonucunda personel kaynağı yalnızca %12,5 arttırılıp üretim süreçlerindeki israflara (muda) yönelik kaizen çalışmalarıyla üretim birim çıktı miktarı %50 oranında arttırılmıştır. İlave olarak üretim hattında kalite, iş sağlığı ve güvenliği, malzeme ve enerji verimliliği gibi konularda da iyileşmeler sağlanmıştır. Ek olarak uygulama çalışması kapsamında elde edilen sonuçlara ve çalışmanın Yalın Üretim ve Endüstri 4.0 perspektifi çerçevesinden nasıl geliştirilebileceğine yönelik rehber niteliğinde bilgilere yer verilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Yalın Üretim, Endüstri 4.0, Dijital Dönüşüm, Savunma Sanayi, Havacılık
|