Mekanik tesisatlarda kullanılan pompa, fan gibi dönen ve dinamik davranış gösteren elemanların titreşimlerinin sönümlenmesi amacıyla izolatörlerle monte edilirler ve izolasyon işlemi gerçekleştirilir. Titreşimlerin iletim ve bunlarla ilgili sınırlamalar ASHRAE ve DIN 4150-3 standartları tarafından verilmektedir. ASHRAE standardında izolatörle ilgili kuvvet ve titreşimlerin iletimi ile ilgili hesaplama yöntemleri verilmektedir. DIN 4150-3 standardı ile de bina tiplerine bağlı olarak yapıya etkiyen titreşimlerin hız değerlerinin uygunluğu kontrol edilmektedir. Ancak test yapılmadan bilgisayar ortamında hazırlanan modellerle bu hızların tespitinde zorluklar olduğu görülmektedir. Testlerin de oldukça maliyetli olduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca tasarım sürecinde, henüz test yapılamadığı için, titreşim hızlarını etkileyen izolatör ve montaj elemanlarının tespitinde güçlükler olduğu anlaşılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, tesisatlardaki pompa, fan gibi dinamik titreşim kaynağı olan elemanların montajlarının bilgisayar ortamında modellenmesi ve hız-zaman analizlerinin yapılarak DIN 4150-3 standardına uygunluğunu etkileyen parametrelerin ve bunların etki oranlarının araştırılması ve bu amaçla bir yöntem önerilmesidir. Böylelikle tasarım sürecinde montajda kullanılan elemanların uygunluğunu optimal bir şekilde belirlemek mümkün olacaktır. Çalışmada ilk olarak kauçuk malzemeden yapılan 36 mm çapına ve 28 mm yüksekliğe sahip olan izolatörlerden oluşan 5 adet numune ile basma testleri İNKA YAPI firmasının malzeme laboratuvarında gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak; • Malzeme laboratuvarında yapılan testler doğrultusunda izolatörün yay katsayısı belirlenmiştir. • SAP2000 programında fan destek yapısı ve izolatörleri içeren bir model hazırlanarak kararlı durum analizleri (steady state) yapılmıştır. Modelde izolatörün yay katsayısı, sönüm değeri ve yapıda kullanılan profil tiplerinin değişmesiyle yapıyı etkileyen titreşimlerin hızlarının değişimleri incelenmiş ve sonuçlar grafikler halinde verilmiştir. • Ayrıca bu yapılarda dayanımında değerlendirilmesi gereklidir. Bu amaçla dinamik kuvvetler etkisinde yapılan analizde yapıda meydana gelen gerilme ve deformasyon değerlerinin emniyetli sınırlar içerisinde bulunduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler: İzolatör, Kauçuk Malzeme, SAP2000 Analizi, Testler

Keywords: