Gübre endüstrisi atıksularının anaerobik arıtma çıkış sularını temsilen 1000 mg NH4+-N/L konsantrasyonda hazırlanmış sentetik atıksuyla 6 farklı kimyasal madde kombinasyonu, 13 farklı Mg2+:NH4+-N:PO43--P sitokiyometrik oranı ve orjinal pH dahil olmak üzere pH 5.0–11.0 değerleri için toplamda 624 adet struvit çöktürme çalışması yapılmış, giderim verimlerine göre belirlenen optimum çalışmadan deneylerde kullanılacak struvit üretilmiştir. Struvitin gübre olarak kullanılabilirliği, kedi otu (Valeriana officinalis), acur (Cucumis anguria l.), dereotu (Anethum graveolens), kişniş (Coriandrum sativum), domates (Lycopersicon esculentum), maydanoz (Petroselinum hortense), fesleğen (Ocimum basilicum), roka (Eruca sativa), tere bahar (Lepidium sativum l.) bitkileriyle yapılan 15 günlük kontrollü deneyde, struvit dozlaması yapılan gruptaki bitkilerin taze (yaş) ağırlıklarının, kuru ağırlıklarının ve taze uzunluklarının kontrol grubundaki bitkilere göre sırasıyla kedi otu için %67, 52 ve 12; acur için %121, 75 ve 18; dereotu için %421, 260 ve 47; kişniş için %314, 318 ve 27; domates için %432, 566 ve 30; maydanoz için %285, 683 ve 26; fesleğen için %200, 225 ve 9; roka için %857, 656 ve 92 ve tere bahar için %146, 115 ve 28 oranlarında daha fazla gelişim gösterdiği tespit edilmiştir. Struvitin ahşap yüzeylerde yangın geciktiriciliğinin incelendiği çalışmada deney boyunca yanmadan kalan yüzey test paneli için %8.66 olurken, struvit katkılı panel için %24.7 olarak hesaplanmıştır. Bu durumda, yanma süresi boyunca struvit katkısının %16.04'lık bir ahşap alanının kurtarılmasına katkı sağladığı, alev ilerleme hızını %22 mertebesinde yavaşlattığı belirlenmiştir. Tekstil ürünlerinde yangın geciktiriciliğin incelendiği testte normal şartlarda 248 saniyede tamamen yanan pamuklu kumaşın, struvitle bir kısmının çevrildiği durumda alevlerin bariyerden ileri kısma geçemeden 68 saniyede söndüğü gözlemlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Struvit, MAP, Yavaş serbestleşen gübre, Yangın geciktirici
|
