Kısaca iş yapabilme yeteneği olarak tanımlanan enerji, yaşamın devamı için vazgeçilmezdir. Yaşamın her noktasında ihtiyaç duyulan enerji talebi her geçen gün artmaktadır. Enerji asla yok olmaz sadece şekil değiştirir (termodinamiğin 1. yasası) ve bunu yaparken de daima bozulma yönündedir. Ancak bu durum bir taraftan bozulma gibi gözükse de diğer taraftan yeni bir kazanımdır (termodinamiğin 2. yasası). Dünyada yaratılıştan gelen bir entropi dengesi vardır ve bu denge yavaş ama geri dönüşsüz olarak bozulmaktadır. En çok hissedilen dengesizlik benzin ve türevi yakıtların kullanılması sonucu atmosfere yayılan CO2 miktarının artmasıdır. Atmosferde CO2 oranının artması güneşten gelen ışınların atmosfer içinde hapis kalma oranının da artmasına, dolayısıyla atmosfer sıcaklığının yükselmesine sebep olmaktadır. Küresel ısınma diye tabir edilen bu durum anormal mevsim şartlarına, doğal afetlere ve cilt kanseri gibi sağlık problemlerine yol açmaktadır. Dolayısıyla çevreye daha az zarar veren enerji üretim tekniklerinin kullanımında keyfiyet, yerini zorunluluğa bırakmıştır.
Bu doğrultuda tüm dünyada çalışmalar hız kazanmış olup, Türkiye’de de artmıştır. Bu kapsamda farklı yenielenebilir enerji sistemlerinin tek tek veya hibrit formunda uygulanabilirliğinin teknik, ekonomik ve ekolojik açıdan analizleri HOMER programı vasıtasıyla yapılabilmektedir. Bu çalışma kapsamında da Marmara bölgesindeki hibrit yenilenebilir enerji potansiyeli HOMER programı kullanılarak tespit edilmiştir.
Öncelikle 20 ev, 1 okul, 1 market ve 1 Camiden oluşan bir köy için elektrik yük ihtiyacı tespit edilmiş ve sistemin enerji üretim maliyetlerini hesaplayabilmesi için bileşenler tek tek HOMER programına girilerek yük profili oluşturulmuştur Hibrid enerji sistemimizde fermantasyon tankı ve jeneratörden oluşan ünitenin ürettiği biyogaz ve sonrasında biyogazdan enerji üreten sistem; akarsu üzerine yerleştirilerek suyun akış enerjisini elektrik enerjisine çeviren bir sistem; PV Paneller ile güneş radyasyonunu doğrudan elektrik enerjisine çeviren bir sistem; Rüzgarın akış enerjisini elektrik enerjisine çeviren bir sistem ve bunların depolanmasını sağlayan aküler, ACDC çevrimini sağlayan konvertörler ve kesintisiz elektrik için dizel jeneratörden oluşan bileşenler HOMER programında piyasa araştırmaları dikkate alınarak tanımlanmıştır. HOMER ile yapılan simülasyonların tamamında NASA veri tabanından çekilen rüzgar, güneş ve sıcaklık değerleri herbir il için ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Yapılan tüm değerlendirme sonucunda en uygun sistem net şimdiki fiyata (Net PresentCost-NPC göre sıralandırılıp bize verilir). Buradan da sistemle ilgili tüm ekonomik, teknik ve ekolojik bilgilere ulaşabiliriz.
11 il (Balıkesir, Bilecik, Bursa, Çanakkale, Edirne, İstanbul, Kırklareli, Kocaeli, Sakarya, Trakya, Yalova) için yapılan similasyonlar incelenmiş ve en optimum enerji üretim metodunun kaynak varlığında hidrokinetik enerji olduğu görülmüş ve bu türden enerji üretiminin Sakarya, Bilecik, İstanbul ve Çanakkale’ de olabileceği tespit edilmiştir. Özellikle Çanakkale’de enerji birim maliyetinin (Cost of Energy-COE) 0,0998 US Dolar ile 0.1 US Dolarlık şebekeden elektrik alım maliyetinin altında olacağı ortaya çıkmıştır. Diğer illerde genellikle Biyokütle, PV panel ve Rüzgâr türbini bileşenlerinin üçünün bir arada kullanıldığı sistemler en optimum sistem olarak bulunmuştur. Bu illerde enerji birim maliyeti 0.130-0.140$ aralığında bulunmuştur.
Her ne kadar maliyetler bazı bölgelerde şebekeden daha yüksek çıksa da, çevreye olan etkileri değerlendirildiğinde ve yenilenebilir enerji alanındaki komponentler üzerinde yapılacak ARGE çalışmalarıyla maliyetlerin aşağıya çekilmesi sonucunda, önerilen enerji sistemleri yeşil ve sürdürülebilir bir dünya için büyük bir umut ışığı olmaktadır. Bu konularda yapılacak çalışmalar daha uygun fiyat elde etmeden ziyade tüm evren için artık bir zorunluluktur.
Anahtar Kelimeler: Hibrit Enerji Sistemleri, Sürdürülebilirlik, Yenilenebilir Enerji, HOMER, Marmara
|