Zeminlerin mühendislik özelliklerinin katkı malzemeleriyle iyileştirilmesi, uzun yıllardan beri geoteknik mühendisliğinin temel konuları arasında yer almaktadır. Zeminlerin iyileştirilmesinde kireç, çimento, cüruf vb. katkı maddeleri sıklıkla kullanılmaktadır. Bu çalışmada, Birleştirilmiş Zemin Sınıflandırma Sistemi (USCS)’ne göre yüksek plastisiteli kil (CH) sınıfında yer alan doğal bir zemin, kireç ve Ferrokrom cürufu ile takviye edilerek dayanım özellikleri araştırılmıştır. Doğal zeminin dayanım özellikleri üzerinde cüruf etkisini belirlemek amacıyla kil zemine sabit oranda kireçle birlikte, değişen oranlarda Ferrokrom cürufu ilave edilerek zemin karışımları hazırlanmıştır. Optimum su içeriğinde sıkıştırılarak elde edilen zemin numunelerinin 7, 14 ve 28 gün kür süresi sonunda serbest basınç deneyleri yapılmıştır. Deneylerden elde edilen bulgular incelendiğinde, kireç ve cürufla takviye edilen ve küre tabi tutulan zemin numunelerinin tümünün, katkısız doğal zemine göre daha yüksek dayanım değerlerine ulaştığı görülmüştür. 0 günlük zemin numuneleriyle yapılan deneylerde, katkı ilavesiyle dayanım değerleri doğal zemine göre bir miktar azalırken, artan kür süresine bağlı olarak zeminin dayanımında ciddi oranda artış gözlenmiştir. %6 kireç ve %24 cüruf içeren ve 28 gün küre tabi tutulan zemin numunesinin dayanımı, doğal zemine göre yaklaşık 8 kat artmıştır. Bu sebeple, Ferrokrom cürufunun puzolanik katkı olarak kireç ile birlikte zeminlerin dayanımının artırılmasında kullanılabileceği sonucuna varılmıştır. Ayrıca, kür edilen numunelerde karışım içerisindeki cüruf miktarının artmasıyla numuneler doğal zemine göre daha gevrek davranış sergilemiştir.
Anahtar Kelimeler: Zemin iyileştirmesi, Yüksek plastisiteli kil, Kireç, Ferrokrom cürufu, Serbest basınç deneyi, Dayanım
|
