BİLDİRİLER

BİLDİRİ DETAY

Selver KOÇ, Şebnem ERTAŞ
GELENEKSEL TÜRK KONUTLARININ İÇ MEKAN BİÇİMLENMESİNDEKİ YEREL KİMLİK OKUMALARI
 
Kimlik, her alanda olduğu gibi mimarlık alanında da her daim güncel konular arasında yer almaktadır. Mekan-kimlik etkileşimi; çevrenin biçimlenmesi ve insanın bu çevreyi algılamasıyla ilişkili olup mekanın karakterini oluşturmaktadır. Bu karakter; fiziksel ve sosyal yaşamın göstergeleri üzerinden okunabilmektedir. Toplumsal ilişkiler ağı içinde kimlik bileşenleri olarak adlandıran göstergeler; geçmişten günümüze kadar yerin kendi özelliklerini ortaya koyar. Her birey içinde bulunduğu toplumsal ve kültürel ortam içinde olayları, nesneleri, durumları, algılar; bu çevre içinde anlam kazanır. Tüm bunlar ise yere ait olan, yöresel ya da yerel kimlik değerlerini tanımlar. Gündelik hayatın geçtiği konutlar önemli bir yerel kimlik değerleridir. Konutlar; yaşamın farklı süreçlerinin geçtiği, algı ve deneyimlerin anılara dönüştüğü kişilerin mekâna yüklediği farklı kimliklerle şekillenmektedir. Böylelikle kırsal alanlardaki geleneksel konutlar önemli bir araştırma konusu olarak karşımıza çıkmaktadır. Geleneksel konutlar; fiziksel ve sosyal olmak üzere yerel kimlik unsurlarını yansıtan, yerel karakterin ve yerel morfolojinin birçok gösterge ile okunabildiği önemli mimari örnekler arasında yer almaktadır. Bu nedenle yerel kimliğin izlerini sürebilmek adına kültürel, tarihsel, ekonomik faktörlerle birlikte, mekanı algısına yön veren biçimlenmeler özgün mekanların tanımlanmasını sağlamaktadır. Çalışmada geleneksel konutların iç mekanlarının biçimlenmesine neden olan göstergeler literatür taramasına bağlı olarak irdelenmiş; konutları oluşturan mekanlar sınıflandırılarak; her bir mekanın yatay ve dikey yüzeyleri ile donatıları bir kimlik öğesi olarak tanımlanmıştır. Bu bağlamda çalışmanın içeriği iki aşamadan oluşmaktadır. Öncelikle kimlik ve bileşenleri tanımlanarak yerel kimlik-konut ilişkisini ortaya koyan özellikler irdelenmiştir. Sonrasında geleneksel konutların iç mekanlarının fiziksel biçimlenmesini doğrudan etkileyen yerel kimlik unsurlarına ilişkin örneklere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Yerel Kimlik, İç mekanda yerel kimlik, Okuma, Biçimsel Okuma.



 


Keywords: