Eklemeli imalat günümüzde alışılmamış üretim yöntemleri arasından çıkarak artık alışılmış bir üretim yöntemi halini almaktadır. Bu yaygınlaşma etkisiyle ürünlerden farklı özellikler beklenmektedir. Bu sebeple, eklemeli imalat yönteminde farklı mühendislik plastikleri kullanılması söz konusudur. Ayrıca, eklemeli imalat yönteminde kullanılan malzeme kadar üretim parametreleri de son ürünün özellikleri üzerinde malzeme çeşidi kadar etkilidir. Bu parametreler içerisinde doluluk oranı, katman kalınlığı ve doldurma şekli gibi parametrelerin üretilen ürünün özellikleri üzerinde etkili olduğu bilinmektedir. Bu sebeple, eklemeli imalat malzemelerinden 3 farklı (Akrilonitril bütadien stiren (ABS), Poliamid 6 (PA6) ve Poliamid 12 (PA12)) malzeme ile en yaygın 6 farklı (Hilbert eğrisi, gyroid eğrileri, octagram spirali, yıldız, ızgara, 3 boyutlu bal peteği) doldurma şeklini kullanarak toplamda 18 farklı özellikte her özellikten 3’er adet olacak şekilde numuneler üretilmiştir. Bu numunelerin çekme dayanımı, yüzdece uzaması, Shore A sertlik değeri gibi mekanik özellikleri incelenmiştir. Ayrıca, bu elde edilen mekanik özelliklerin verileri ile Taguchi L18 metodu kullanılarak optimizasyon çalışması yapılmış ve elde edilen sonuçlar irdelenmiştir. Sonuç olarak, çekme dayanımı açısından seçilen malzemeler arasında PA12 malzeme 28 – 38 MPa arasında değişen en yüksek sonuçları vermiştir. Doldurma şekilleri arasında ise malzeme çeşidine göre maksimum dayanımı veren yazdırma şekli değişkenlik göstermiştir. PA12 malzemede yıldız doldurma şekli en dayanıklı sonuçları vermiştir. PA6 malzeme ile ızgara doldurma şekli en dayanıklı sonuçları vermiştir. ABS malzemede, birçok doldurma şekli yakın dayanım özellikleri göstermekle birlikte, en dayanıklı sonucu octagram spirali doldurma şekli vermiştir. Buradan yola çıkarak malzemeye göre üretim parametrelerinin değişkenlik gösterdiği gibi mekanik özellikler açısından doldurma şeklininde malzeme çeşidine göre değişik özellik gösterebileceği söylenebilir. ORCID NO: 0000-0001-9525-0536
Anahtar Kelimeler: Eklemeli imalat, PA6, PA12, ABS, Mekanik özellikler, Optimizasyon, Taguchi yöntemi.
|