Deprem bugüne kadar can ve mal kaybına en çok sebebiyet veren doğal afetlerden biridir. Ülkemizde birçok aktif fay hattının bulunması nedeniyle deprem en çok önem vermemiz gereken doğal afetlerdendir. İnşa edilecek yapıların projelendirilirken deprem etkilerinin göz önüne alınması ve inşa edilirken projeye uygun yapılması son derece önemlidir. Günümüzde mevcut binalardan alınan numuneler ile yapılan deneylerle belirlenen malzeme dayanımları ile binalarda projelendirilirken belirlenen malzeme dayanımları farklılık göstermektedir. Bunun birçok sebebi bulunmaktadır. Bunlardan bazıları imalat sırasında yapılan hatalar ve zamanla oluşan dayanım kaybıdır. Malzeme dayanımındaki azalma ile binanın deprem performansında da değişim olmaktadır. Çalışma kapsamında İzmir’de bulunun bir bina incelenmiştir. Binanın taşıyıcı sistemi çerçeve ve perdelerden oluşmaktadır. Binanın 8 katı bulunmakta ve betonarme bir yapıdır. Binanın zaman tanım alanında analizi yapılmıştır. Bu analizde binanın maruz kalmış olduğu 30 Ekim 2020 İzmir Depremi kaydı kullanılmıştır. Binanın mevcut malzeme dayanımı ve proje malzeme dayanımı kullanılarak iki farklı modeli oluşturulmuştur. Bu modellerin analizleri sonucunca, malzeme dayanımındaki azalış ile binanın kolonlarındaki kesme kapasitelerinde yaklaşık %30 azalış gözlemlenmiştir. Ayrıca malzeme dayanımındaki azalma nedeniyle kolon moment kapasitesi yaklaşık %55 oranında azalmaktadır. Malzeme dayanımındaki fark sebebiyle oluşan taşıyıcı elemanlardaki kapasite azalışı ile birlikte daha çok elemanda kapasite aşılması görülmüştür. Sonuç olarak daha yüksek malzeme dayanımına sahip olan proje malzeme dayanımlı modelin daha iyi bir deprem performansına sahip olduğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Malzeme Dayanımı, Zaman Tanım Alanında Analiz, Deprem Performansı
|
