Alüminyum alaşımlarının kullanımı özellikle otomotiv endüstrisinde her geçen gün artmaktadır. Alüminyum alaşımlarının hafifliği, hafif olmasına rağmen yüksek mukavemeti, yüksek korozyon direnci ve geri dönüşüme uygun olması bu alaşımların tercih edilme sebeplerindendir. Alüminyum üretimi sırasında oksitlenme sonucu oluşan cüruflar yüksek miktarda kullanılabilir alüminyum içermektedir. Beyaz cüruf olarak sınıflandırılan bu cüruflar %80’e kadar geri dönüşüme uygun alüminyum metali içerebilir. Elde edilen bu cürufların geri dönüşümü ekonomik kazanç olarak üreticiler için çok önemlidir. Birçok cüruf geri kazanım yöntemi endüstride uygulanmaktadır. Farklı kazanım kapasitesine sahip bu uygulamaların kendi arasında avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır. CMS firmasında yapılan bu çalışmada standart olarak kullanılan Dross Press kazanım yöntemine alternatif olarak mekanik karıştırma yöntemi araştırılmıştır. Yapılan çalışmada farklı bölgelerden alınan cüruflar laboratuvar fırınlarında belirli sıcaklığa getirildikten sonra flaks katkılı ve flaks katkısız olmak üzere mekanik karıştırıcı yardımı ile karıştırıldıktan sonra cürufların içerisindeki alüminyum ayrıştırılmıştır. Bölgelerde ait kazanım oranları hesaplanmıştır ve ayrıştırılan alüminyumlar kalıplara dökülerek çekme testi, mikroyapı, spektrometre ve SEM/EDS analizleri yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda mekanik karıştırma yöntemi ile yapılan cüruf kazanımında %80’e kadar kazanım oranı elde edilebilmiştir. Flaks kullanımının kazanım oranı açısından faydalı olduğu tespit edilmiştir. Cüruftan kazanılan alüminyumun, mikro yapı ve mekanik özellikler olarak seri üretimde kullanım için uygun olduğu belirlenmiştir. Kazanım sırasında bazı elementler kimyasal analiz değerleri dışında kalmaktadır fakat bu elementler üretim sırasında eklenecek katkılar ile limit değerleri arasına getirilebilir. Mekanik karıştırma yöntemi ile cüruftan alüminyum kazanımının ekonomik açıdan press yöntemine göre çok daha avantajlı olduğu yapılan çalışmalar sonucunda belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Alüminyum Cüruf, Cüruftan Alüminyum Kazanımı, Alüminyum Alaşımı
|
