Türkiye'nin kuzeybatısında bulunan Marmara Denizi'nden, büyük genlikli depremler üretebilecek aktif faylar geçmektedir. Ayrıca bu bölge farklı tektonik ve jeolojik birimlerden oluşmaktadır. Bu çalışma ile, tektonik açıdan önem arz eden bu bölgenin kabuk yapısı; genlik spektrumu, bant geçişli süzgeçleme ve normalite tam gradyent teknikleri kullanılarak, temel kaya seviyelerinde araştırılmıştır. Marmara Denizi'ndeki temel kaya derinliğini araştırmak için, bu çalışmada kullanılan Bouguer gravite verileri Dünya Gravite Haritası'ndan (WGM2012) elde edilmiştir. Marmara Denizi'nde var olan temel kaya alt ve üst sınırının ortalama derinliklerini hesaplamak için, öncelikle çalışma alanının yumuşak-sert sediment, temel kaya, Moho ve litosfer-astenosfer topografyalarının ortalama derinlikleri, Bouguer gravite verilerinin genlik spektrumu alınarak hesaplanmıştır. Daha sonra, çalışma alanının temel kaya seviyelerindeki yoğunluğu fazla olan birimleri görüntüleyebilmek için, Bouguer gravite verilerinden, bant geçişli süzgeç kullanılarak, süzgeçlenmiş gravite verileri hesaplanmıştır. Bouguer gravite verilerine bant geçişli süzgeçleme yapılırken, genlik spektrumundan elde edilen belirli kesme dalga sayıları kullanılmıştır. daha sonra, Bouguer gravite verilerinden, bant geçişli süzgeç kullanılarak elde edilmiş gravite verileri haritalanmıştır. Oluşturulan bu harita üzerinde belirlenmiş iki boyutlu profiller altında normalize tam gradyent (NTG) yöntemi ile derinlik hesabı yapılarak, temel kaya seviyesi bu profiller altında araştırılmıştır. Böylece, temel kaya topografyasındaki alçalma ve yükselme bölgeleri takip edilerek, temel kaya yüzeyindeki dalgalı yapı, bu profiller altında ortaya çıkarılmıştır. Yapılan bu çalışmanın, bölgede yapılacak olan jeolojik, jeofizik ve bunlara benzer çalışmalara ışık tutacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Marmara Denizi, Normalize tam gradyent, Temel kaya.
|