AZ31B Mg ve Al5052 alaşımları, sahip oldukları düşük yoğunluk, yüksek mukavemet, yüksek korozyon direnci gibi mükemmel özellikleri ile otomotiv sanayinde, uçak ve havacılık sanayinde tercih edilmektedirler. Ancak AZ31B Mg ve Al5052 alaşımlarının klasik ergitme kaynak yöntemleriyle birleştirilmesi sırasında kaynak bölgesinde meydana gelen oksidasyon, gözeneklilik, katılaşma çatlaması, intermetalik kırılgan fazların oluşumu gibi kaynak mukavetinin ve dolayısıyla kaynak kalitesinin düşmesine neden olan bazı problemler bulunmaktadır. Bu problemlerin varlığı Mg ve Al alaşımlarının ortak yapılarda bir arada kullanılmasında sınırlamalara neden olmaktadır. Sürtünme karıştırma kaynak yöntemi aynı veya farklı özelliklere sahip malzemeleri ergime noktalarının altındaki sıcaklıklarda birleştirmek için kullanılan bir katı hal kaynak yöntemidir. Sürtünme karıştırma kaynağı ile intermetalik kırılgan fazların oluşumu ve büyümesi azaltılarak yüksek kaliteli Al-Mg bağlantıları üretilebilmektedir. Sürtünme karıştırma kaynak işlemi sırasında malzemelerin konumlandırılması, kaynaklı parçanın mukavemet değerlerini etkilemektedir. Bu nedenle bu çalışmada, AZ31B Mg ve Al5052 alaşımları 42 mm/dak kaynak hızında ve 850 dev/dak takım dönüş hızında ve farklı malzeme konumlarında sürtünme karıştırma kaynağı ile birleştirilerek, malzeme konumunun kaynak mukavemetine etkisi araştırılmıştır. Sürtünme karıştırma kaynağı işlemi Üniversal Freze Makinasında (Taksan FU 315x1250) gerçekleştirilmiştir. Kaynak işlemi sonrasında, çekme mukavemetini tespit etmek için kaynaklı numunelere çekme testi uygulanmıştır. Çekme testi sonuçlarına göre, yüksek kaynak mukevemeti değeri; AZ31B Mg alaşımının ilerleme tarafında konumlandırılması ile elde edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Sürtünme karıştırma kaynağı, Al, Mg, kaynak mukavemeti
|
